KSRG OSP Przygłów

strażacka pasja strażackie życie

Kilka słów historii o Sewerynie Szmaglewskiej – pisarki urodzonej w Przygłowie

Seweryna Szmaglewska

Seweryna Szmaglewska przyszła na świat 11 lutego 1916 r. w Przygłowie. Była córką Antoniego Szmaglewskiego – sekretarza urzędu gminnego oraz Pelagii (z domy Bystońskich), która zajmowała się domem. Już od najmłodszych lat wykazywała ogromne zdolności. Często organizowała dziecięce zabawy w gronie rówieśników oraz chętnie chodziła do wiejskiej szkółki. Największą jednak radość czerpała korzystając z biblioteczki należącej do jej ojca.

Po ukończeniu dwuklasowej szkoły podstawowej zaczęła naukę w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim im. Królowej Jadwigi w Piotrkowie. Niestety tym czasie straciła oboje rodziców. W roku 1936 zdała maturę, a rok później rozpoczęła proces zdobywania wiedzy w warszawskim Studium Społeczno-Oświatowym Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. Kształciła się w kierunku pedagogiczno-psychologicznym.

Po wybuchu II wojny światowej wróciła do Piotrkowa gdzie udzielała się jako ratowniczka oraz nauczycielka klas konspiracyjnych. W roku 1942 została aresztowana przez gestapo na ulicy Słowackiego. Przetransportowano ją do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Dnia 18 stycznia 1945 r. udało się jej uciec z transportu (w czasie marszu śmierci).

Gdy powróciła do Piotrkowa napisała autobiograficzną książkę Dymy nad Birkenau. Książka to relacje pisarki z pobytu w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. Przedstawia ona życie codzienne w obozie, warunki jakie w nim panowały i relacje międzyludzkie. Dymy nad Birkenau zostały włączone jako dowód w procesie przeciwko niemieckim zbrodniarzom.

Jest jedyną polką zeznającą w procesie norymberskim (później powstała książka „Niewinni w Norymberdze”). Odznaczona m.in.: Złotym Krzyżem Zasługi (1953) i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1960). Seweryna Szmaglewska nieodłącznie zapisała się na kartach historii naszej miejscowości. Zmarła 7 lipca 1992 roku w Warszawie.

Wybrana twórczość Seweryny Szmaglewskiej

  • Dymy nad Birkenau (1945)
  • Łączy nas gniew (1955)
  • Chleb i nadzieja (1958)
  • Zapowiada się piękny dzień (1960)
  • Czarne Stopy (1960)
  • Puste miejsce przy stole (1963)
  • Odcienie miłości (1969)
  • Niewinni w Norymberdze (1972)
  • Nowy ślad Czarnych Stóp (1973)
  • Biała róża (1983
  • Dwoje smutnych ludzi (1986)